Từ hàng nghìn năm trước, rong biển đã xuất hiện trong chế độ ăn uống của người Nhật. Người dân nơi đây gọi chúng là “siêu thực phẩm”nhờ hương vị đậm đà, dồi dào dưỡng chất, ít calo, giàu chất xơ.
Theo Just One Cookbook (một trang web chia sẻ kiến thức nấu ăn tại Nhật Bản), đại dương rộng lớn bao quanh Nhật Bản có hơn 10.000 loài rong, trong đó có khoảng 20 loại được sử dụng phổ biến trong ẩm thực. Canh miso, nước dashi, salad trộn, sushi cuộn, tempura chiên, rau ngâm giấm sunomono… là những món ngon nổi tiếng có sử dụng rong biển.
Rong nâu là thực phẩm quen thuộc trong văn hóa ẩm thực của người Nhật. |
Wakame là một loại rong biển lớn màu nâu có lịch sử lâu đời trong ẩm thực. Đây cũng là một trong những loại rong biển được tiêu thụ nhiều, vị ngọt thanh nhẹ mà người Nhật hay gọi là gia vị thứ năm “umami”. Wakame thường xuất hiện trong món canh miso và salad.
Phổ biến không kém là rong nâu mozuku mọc ở đảo Okinawa. Vùng biển sạch không nhiễm kim loại nặng hay chất phóng xạ này đang sản xuất sản lượng lớn mozuku trên toàn thế giới. Mozuku có vị ngọt thanh, thường được ngâm giấm ăn sống, làm tempura chiên giòn, súp ướp lạnh hoặc các món xào
Ngoài ra, rong nâu wakame cũng được yêu thích. Một gram wakame khô cũng chứa 139 mcg iốt, có thể đáp ứng gần đủ nhu cầu khuyến nghị 150mcg iốt.
Rong nâu tạo ra ít calo, với nhiều chất xơ, cao hơn nhiều loại rau củ khác. Chúng hỗ trợ tiêu hóa, tạo nguồn thức ăn cho vi khuẩn ruột già, giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột.
Theo Savvytokyo, (trang tin tại Nhật Bản), rong biển không chỉ là nguyên liệu làm nên các món mỹ thực nổi tiếng Nhật Bản, chúng còn là vị thuốc có lợi cho sức khỏe, góp phần hỗ trợ điều trị bệnh.
Nghiên cứu đăng trên Thư viện y khoa quốc gia Mỹ cho thấy, fucus fucoidan (rong nâu bladder wrack) giúp tăng miễn dịch, được cho là có khả năng góp phần làm chậm sự phát triển của khối u thực tràng và ung thư vú. Ngoài ra, chúng góp phần hỗ trợ chống viêm, giảm đau khớp, hỗ trợ giảm tác dụng phụ của hóa, xạ trị.
Rong nâu Mekabu |
Ung thư tuyến tiền liệt
Một nhóm 10 nhà khoa học New Zealand và Trung Quốc đã công bố nghiên cứu mới về Fucoidan trên Thư viện Quốc gia Mỹ. Các chuyên gia phát hiện thấy, loại Mekabu Fucoidan trong gốc rong nâu Wakame (tên khoa học là Undaria pinnatifida) có khả năng hỗ trợ phòng ngừa ung thư tuyến tiền liệt.
Tác dụng này là nhờ Mekabu Fucoidan có cơ chế hỗ trợ kìm hãm quá trình tăng trưởng khối u (Angiogenesis), thúc đẩy quá trình tự chết của tế bào ung thư (Apoptosis). Nghiên cứu này mở ra nền tảng cho phương pháp mới, sử dụng Fucoidan như một liệu pháp bổ sung kết hợp với các tác nhân trị liệu khác, nhằm mang lại hy vọng mới cho bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt.
Ung thư vú
Năm 2016, nghiên cứu đăng trên Journal of Cancer (tạp chí y khoa Mỹ) cho thấy, Fucoidan trong rong biển nâu góp phần ức chế khối u phát triển bằng cách điều chỉnh các phân tử ARN không mã hóa trong cơ thể. Nhóm ARN miR-29 ức chế khối u phát triển, trong khi nhóm miR-17/92 thúc đẩy khối u di căn nhanh hơn. Fucoidan can thiệp vào quá trình này, góp phần hỗ trợ tăng miR-29 và giảm miR-17/92, từ đó đảo ngược quá trình phát triển của tế bào ung thư vú.
Ung thư buồng trứng, cổ tử cung
Các nhà khoa học Đại học Texas (Houston, Mỹ) cũng tìm thấy chiết xuất Fucoidan trong rong biển Wakame có khả năng góp phần ức chế khối u buồng trứng và cổ tử cung. Loài rong nâu này có nguồn gốc từ Nhật Bản, nhưng lần đầu tiên được tìm thấy ngoài khơi bờ biển phía Đông nước Mỹ vào năm 1988.
Nghiên cứu cho thấy, Fucoidan có thể góp phần hỗ trợ làm giảm sự phát triển của khối u buồng trứng và khối u cổ tử cung. Các nhà khoa học cũng phát hiện ra, dùng Fucoidan kết hợp với thuốc điều trị ung thư vú hiện nay có thể góp phần hỗ trợ tăng hiệu quả ức chế ung thư vú đến 26%.
Ung thư dạ dày
Theo các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Tây Úc (UWA), Fucoidan đóng vai trò hỗ trợ dinh dưỡng trong việc điều trị ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây viêm dạ dày mãn tính, bệnh loét và ung thư dạ dày. Bên cạnh đó, các chất chiết xuất từ Fucoidan còn góp phần hỗ trợ ức chế sự gắn kết vi khuẩn Helicobacter Pylori (HP) có hại vào biểu mô dạ dày.
Ung thư đại trực tràng
Theo Science Direct (trang tin tại Anh) loại Fucus Fucoidan có trong rong nâu Bladder Wrack (tên khoa học Fucus Vesiculosus) có thể góp phần làm chậm sự phát triển của khối u đại trực tràng và ung thư vú. Nhóm 5 nhà khoa học Nga đã sử dụng kết hợp liệu pháp xạ trị với bổ sung chiết xuất của Fucus Fucoidan. Kết quả cho thấy, Fucoidan góp phần hỗ trợ tăng tác dụng ức chế tế bào u ác tính của bức xạ tia X, bằng cách kích hoạt quá trình tự chết Apoptosis, giúp góp phần hỗ trợ phòng ngừa sự xuất hiện của loại protein chống lại quá trình Apoptotic.
Tại Nhật Bản và Hàn Quốc, rong biển được xem như một món quen thuộc trong văn hoá ẩm thực nhờ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Thực phẩm được người Nhật đưa vào làm nguyên liệu ngành dược phẩm, tiêu thụ trong nước và xuất khẩu nước ngoài. Các sản phẩm hỗ trợ điều trị ung thư thường kết hợp nhiều loại rong nâu cùng lúc, nhằm tăng hiệu quả sử dụng.